این اثر نوشته ی متفکر شهید مرتضی مطهری می باشد که انتشارات صدرا در سال 1376 منتشر کرد و بارها نیز تجدید چاپ شده است.
این کتاب، پاسخگوی سه پرسش اساسی است:
1. ما هم احساسات مذهبی اسلامی داریم و هم احساسات میهنی ایرانی، آیا دارای دو نوع احساس متضاد میباشیم، یا هیچگونه تضاد و تناقضی میاناحساسات مذهبی ما و احساسات ملّی ما وجود ندارد؟
2. دین ما اسلام آنگاه که در چهارده قرن پیش به میهن ما ایران وارد شد، چه تحولات و دگرگونیها در میهن ما به وجود آورد؟ آن دگرگونیها در چه جهت بود؟ از ایران چه گرفت و به ایران چه داد؟ آیا ورود اسلام به ایران برای ایران موهبت بود یا فاجعه؟
3. ملل بسیاری به اسلام گرویدند و در خدمت این دین درآمدند و در راه نشر و بسط تعالیم آن کوشیدند و با تشریک مساعی با یکدیگر تمدنی عظیم و باشکوه به نام تمدن اسلامی به وجود آوردند. سهم ما ایرانیان در این خدمات چه بوده است؟ ایران چه مقامی از این جهت دارد؟ آیا مقام اول را حیازت کرده است یا خیر؟ به علاوه انگیزه ایرانی در این خدمات چه بودهاست ؟
این کتاب به ویژه به آن دسته از دوستانی معرفی می شود که همواره ورود اسلام به ایران را با دیدی انتقادی نگریسته و از این ماجرا ناراحتند در حالی که خدمات شایانی که این دین روشنگر به ایران و ایرانی کرده را در نظر نمی گیرند.